Mobbing Nedir?

Mobbing, iş yerinde bir çalışana yönelik sistematik şekilde yapılan psikolojik baskı, dışlama, küçük düşürme veya yıldırma hareketleridir. Amaç, kişinin işi bırakmasını sağlamak ya da psikolojik olarak yıpratmaktır.

👉 Türk Dil Kurumu’na göre: Mobbing, "duygusal baskı" anlamına gelir.

Mobbingin Belirtileri

• Sürekli eleştirilmek
• Sosyal olarak izole edilmek
• Yetkilerin veya sorumlulukların sürekli değiştirilmesi
• Aşağılayıcı sözler
• Hakaret veya alay konusu edilmek
• Sürekli işi eksik yaptığı iddiasıyla suçlanmak
• İstenmeden görev yerinin değiştirilmesi
• Performansla ilgisi olmayan şekilde yıldırılma

Türk Hukukunda Mobbing

Türk hukuk sisteminde doğrudan "mobbing" kelimesiyle yer alan özel bir kanun maddesi yoktur. Ancak birçok mevzuat kapsamında korunur:

📌 1. Türk Borçlar Kanunu (TBK)

• Madde 417: İşveren, işçinin kişiliğini korumak ve saygılı bir çalışma ortamı sağlamakla yükümlüdür.

📌 2. İş Kanunu

• İşverenin, işçiyi gözetme borcu vardır.
• İşçi, haklı nedenle derhal fesih hakkı elde eder (Madde 24/2).

📌 3. Anayasa

• Madde 17: Herkes, maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme hakkına sahiptir.

📌 4. Türk Ceza Kanunu (TCK)

• Hakaret (Madde 125)
• Tehdit (Madde 106)
• Kişiyi hürriyetinden yoksun bırakma (Madde 109)

Mobbing Nasıl İspatlanır?

Mobbing iddiası öne sürüldüğünde en kritik konu kanıttır. İşçi, mobbinge uğradığını belgelendirmek zorundadır.

📂 Delil Olarak Kullanılabilecekler:

• E-posta yazışmaları
• Tanık ifadeleri (diğer çalışanlar)
• Ses kayıtları (Yasal sınırlar dahilinde)
• Psikolojik destek aldığını gösteren belgeler
• Notlar veya iş günlüğü

💡 Unutmayın: Ses kayıtları taraflardan biri tarafından alındıysa ve başka türlü ispat imkânı yoksa, mahkemeler bunu kabul edebilir.

Mobbinge Uğrayan İşçi Ne Yapmalı?

1. Önce yazılı olarak işverene bildirin.
2. İş yerinizde bir insan kaynakları bölümü varsa durumu oraya taşıyın.
3. Mobbing devam ediyorsa Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na şikâyet edin.
4. Gerekirse noter aracılığıyla ihtarname çekin.
5. Haklı nedenle iş akdini feshedin ve tazminat davası açın.

Açılabilecek Davalar

• Maddi ve manevi tazminat davası
• İşe iade davası
• Kıdem ve ihbar tazminatı talepli dava
• Ceza davası (eğer suç unsuru varsa: hakaret, tehdit vb.)

Yargıtay Kararlarıyla Mobbing

Yargıtay, birçok kararında uzun süren dışlama, görev yerinin değişimi ve hakaret içeren sözleri mobbing saymıştır. Ayrıca psikolojik rahatsızlık yaşayan işçilere manevi tazminat da verilmiştir.

Sonuç: Mobbinge Karşı Susmayın

İş yerinde psikolojik şiddet yani mobbing, sadece iş hayatınızı değil, tüm yaşam kalitenizi etkileyebilir. Bu nedenle, hukuki yolları kullanmaktan çekinmeyin.

Bir avukata danışarak süreci sağlıklı yönetmeniz en doğru adım olacaktır.

🧷 Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

🔹 Mobbing uygulayan kişi cezalandırılır mı?
Evet, durum ceza kanunundaki suçlara giriyorsa hapis cezasına kadar uzanabilir.

🔹 Mobbing için tazminat alabilir miyim?
Evet, hem manevi hem maddi tazminat talep edebilirsiniz.

🔹 Mobbingi ispatlamak zor mu?
Evet, ancak doğru belgelerle desteklenirse mümkündür. Ses kaydı ve tanıklar önemlidir.